Πύλη Ελευθερίας

Η Ελλάδα βρίσκεται σε μια προνομιακή γεωγραφική περιοχή της Μεσογείου μεταξύ της Μέσης Ανατολής και της Ευρώπης, γεγονός που την καθιστά πιθανή επιλογή ως τόπο στον οποίο εισέρχονται μετανάστες όλων των εθνικοτήτων, τόσο από το Νότο όσο και από το Βορρά και την Ανατολή. Ιστορικά, ο Πειραιάς αποτέλεσε το σημείο εισόδου από το οποίο πολλοί πρόσφυγες εισήλθαν στην Ελλάδα. Κατά τη διάρκεια των γενοκτονιών της Μικράς Ασίας πρόσφυγες από την ανατολή ήρθαν με καράβια, αλλά και πιο πρόσφατα, η Ελλάδα κατακλύστηκε από πρόσφυγες τόσο από τα βόρεια σύνορά της στα Βαλκάνια όσο από την Αφρική και τη Μέση Ανατολή.

Ένα χρόνο μετά την είσοδό τους στην Ελλάδα με πρόθεση να συνεχίσουν προς άλλα μεγάλα κράτη μέλη της ΕΕ, το Ευρωπαϊκό σχέδιο επανεγκατάστασης κηρύσσεται αποτυχημένο και οι πρόσφυγες εξακολουθούν να βρίσκονται στην Ελλάδα. Η χώρα έχει υποστεί μεγάλες οικονομικές πιέσεις προσπαθώντας να εξοφλήσει το αυξανόμενο χρέος της στην Ε.Ε. και βρίσκεται πολύ κοντά στην πτώχευση με αποτέλεσμα οι περίπου 150.000 πρόσφυγες που καλείται να αφομοιώσει στον κοινωνικό της ιστό να ασκούν υπερβολική οικονομική και φυσική πίεση στις υποδομές της. Επιπλέον, η κατάσταση έχει επιδεινωθεί με τα πρόσφατα αιτήματα ασύλου εκ μέρους των στρατιωτικών αξιωματούχων που προσπάθησαν να ανατρέψουν την κυβέρνηση του Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν και κατέφυγαν στην Ελλάδα μετά την αποτυχία του πραξικοπήματός τους. Πως όμως μια φτωχή χώρα όπως η Ελλάδα, που οριακά δεν χαρακτηρίζεται τριτοκοσμική, μπορεί να αντιμετωπίσει αυτά τα καίρια ζητήματα; Από πού αντλεί τη δύναμη και τους πόρους ώστε να βρίσκεται σε αντιπαράθεση τόσο με τη δική της πλευρά στην Ε.Ε. όσο και με την Τουρκία, έναν ορκισμένο εχθρό της από το 1453, όταν όντας τμήμα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας έχασε τη Μικρά Ασία από τους Τούρκους; Η ελληνική κυβέρνηση βρίσκεται μεταξύ σφύρας και άκμονος αντιμέτωπη με τη δύσκολη απόφαση για την επίλυση αυτού του προβλήματος. Η Ελλάδα δεσμεύεται από το άρθρο 3 του Διεθνούς Δικαίου και των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ως προς τη μη έκδοση των Τούρκων αξιωματικών γνωρίζοντας ότι θα αντιμετωπίσουν βασανιστήρια ή τη θανατική ποινή. Από την άλλη πλευρά, εάν η Ελλάδα δεν τους επιστρέψει στην Τουρκία, επιβαρύνει την ήδη τεταμένη πολιτική της σχέση με τη χώρα.

Η τέχνη είναι ικανή να επιφέρει πολιτικές αλλαγές και έχει κοινωνικές διαστάσεις ενώ ασχολείται με τη δημιουργική σκέψη. Οι καλλιτέχνες συχνά υπήρξαν οι πρώτοι που μέσω των εικόνων επισήμαναν τα προβλήματα των κοινωνιών τους, αποκαλύπτοντας βαθύτερες αλήθειες και αντιμετωπίζοντάς τες μέσω των εικαστικών. Επομένως με την τέχνη σε αυτή την έκθεση, επιβάλλεται να θέσουμε το ακόλουθα ερώτημα:
Πώς αντιλαμβάνονται οι διεθνείς καλλιτέχνες τόσο το προσφυγικό πρόβλημα όσο και την παγκόσμια πολιτική;

Η ομαδική έκθεση Πύλη Ελευθερίας, πραγματοποιείται στο πλαίσιο του Back to Athens 5 / 2017 που επιμελούνται και διοργανώνουν οι: Γιώργος Γεωργακόπουλος, Δημήτρης Γεωργακόπουλος, Φωτεινή Καπίρη

Supported by the Faculty Scholarship Grant from the Office for the Advancement of Research, John Jay College.