παντόγραμμα ονομάζεται μια πρόταση στην οποία χρησιμοποιούνται όλα τα γράμματα ενός αλφαβήτου, τουλάχιστον από μία φορά το καθένα. Τα παντογράμματα είναι συνήθως διαφορετικά όχι μόνο για κάθε αλφάβητο, αλλά συχνά και για κάθε γλώσσα και χρησιμοποιούνται κυρίως στην τυπογραφία για την ανάδειξη των διαφορετικών γλύφων μιας γραμματοσειράς, καθώς επίσης και παλαιότερα για την ανάπτυξη της καλλιγραφίας ή/και δακτυλογράφησης. (https://el.wikipedia.org/wiki/Παντόγραμμα, πρόσβαση: 29.1.2020, 11:47 π.μ.)

σλόγκαν ουδέτερο άκλιτο σύντομο διαφημιστικό μήνυμα εμπορικού ή πολιτικού περιεχομένου, διατυπωμένο με τέτοιο τρόπο που να το προσέχει ο δέκτης και να παραμένει στη μνήμη του (https://el.wiktionary.org/wiki/σλόγκανπρόσβαση: 29.1.2020, 11:51 π.μ.)

Η έκθεση Παντογρἀμματα και Σλόγκαν ανοίγει σχεδόν ακριβώς ένα χρόνο μετά την επίσκεψη μας στο Επιγραφικό Μουσείο της Αθήνας με τη Ντόρα Οικονόμου και άλλους καλλιτέχνες και επιμελητές μετά από πρόσκληση της Art Athina η οποία ήθελε να διοργανώσει μια ομαδική έκθεση που θα διεξαγόταν παράλληλα με την φουάρ του 2019. Η ιδέα ήταν πως σύγχρονοι καλλιτέχνες θα ανταποκρίνονταν στην εντυπωσιακή συλλογή επιγραφών του μουσείου από τον 8ο αιώνα π.Χ. έως την ύστερη ρωμαϊκή περίοδο, κυρίως από την Ελλάδα.

Μετά από μια συναρπαστική περιπλάνηση με την αρχαιολόγο Ειρήνη Χωρέμη στις αίθουσες αυτού του ιδιαίτερα κομψού μουσείου, καθίσαμε με τη Ντόρα στο καφέ του Αρχαιολογικού Μουσείου που είναι λίγο πιο κάτω, για να συζητήσουμε τι θα ήθελε να δείξει δίπλα σε επιγραφές από μάρμαρο ή πέτρα και θραύσματα πηλού, που καταγράφουν την καθημερινή ζωή στην αρχαία Ελλάδα, από το κόστος της κατασκευής του Παρθενώνα, μέχρι λαξευμένα σημειώματα όπως "συνάντησέ με το σούρουπο" (το ισοδύναμο του σημερινού texting). Η Ντόρα περιγράφει τον εαυτό της σαν γλύπτρια, παρόλο που έχει ασχοληθεί με λεπτομερή, μεγάλης κλίμακας σχέδια, δουλεύει με φωτογραφικά μέσα εξακολουθώντας να απολαμβάνει αναλογικές διεργασίες και έχει εξαιρετική άνεση στο γράψιμο, τόσο στα αγγλικά όσο και στα ελληνικά.

Η πρότασή της ήταν να κάνει σχέδια παντογραμμάτων, στις δύο γλώσσες που ξέρει καλά, ελληνικά και αγγλικά και προσέθεσε και τα γαλλικά με την βοήθεια του google translate. Επίσης, θα σχεδίαζε πρωτότυπες γραμματοσειρές για την κάθε γλώσσα. Δεν γνώριζα πολλά για τα παντογράμματα, κι έτσι έβγαλε το τηλέφωνό της και μου έδειξε παραδείγματα, υπάρχουν εκατοντάδες από αυτά στο διαδίκτυο σχεδόν σε κάθε γλώσσα, είναι ready-made φράσεις, άγνωστης προέλευσης, εκτός από σπάνιες περιπτώσεις.

Την άνοιξη του 2019 μας ανακοίνωσαν πως το πρότζεκτ στο Επιγραφικό Μουσείο είχε ακυρωθεί. Η Ντόρα είχε ήδη επιλέξει μερικές από τις πιο σουρεαλιστικές και διασκεδαστικές φράσεις και είχε τελειώσει έξι από τα οκτώ σχέδια. Αποφασίσαμε να τα παρουσιάσουμε στο Radio Athènes. Εν τω μεταξύ, είχε αρχίσει να πειραματίζεται και με φράσεις σε διαφημηστικά μηνύματα. Μερικές ήταν από τη δεκαετία του ογδόντα - νομίζω κανείς στην Ελλάδα που ζούσε σε μια οικογένεια με τηλεοπτικό δέκτη δεν θα έχει πρόβλημα να τα αναγνωρίσει. Η μνήμη των διαφημίσεων αυτών επιβίωσε και στις επόμενες δεκαετίες. Η ιδέα των "Σλόγκαν" ξεκίνησε κατά κάποιο τρόπο από το ενδιαφέρον της Ντόρας για το The Good God of Manhattan της Ingeborg Bachmann (1958), ένα ραδιοφωνικό θεατρικό έργο για την απιθανότητα της αγάπης μέσα στο κοινωνικό σύστημα, αντικρουόμενες θέσεις σχετικά με τον Παλαιό και τον Νέο Κόσμο μέσα στην αποκορύφωση του Ψυχρού Πολέμου και τον συνεχή βομβαρδισμό συνθημάτων μέσω των μέσων μαζικής ενημέρωσης.

Για να διατηρήσει μια συμμετρία, η Ντόρα χρησιμοποίησε σλόγκαν από διαφημιστικές εκστρατείες στα ελληνικά, τα γαλλικά και τα αγγλικά και δημιούργησε αυτό που θα μπορούσε να αποκαλέσει κανείς concrete poetry (τεχνοπαίγνια) ή Ντανταιστική ποίηση ή μια μορφή γλωσσολογικής εννοιολογικής τέχνης με αίσθηση του χιούμορ και τα αποτύπωσε στους τοίχους του Radio Athènes χρησιμοποιώντας τις προσαρμοσμένες γραμματοσειρές της.

Η Ντόρα Οικονόμου γεννήθηκε στην Αθήνα (1974) όπου ζει και εργάζεται. Είναι απόφοιτος της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών της Αθήνας και του Pratt Institute (Μπρούκλιν). Πρόσφατες ατομικές εκθέσεις της: “Representation”, Radio Athènes (2019), “Imbat Ambit” (μαζί με την Yasemin Nur) (2019) & “Mountains & Valleys” (2016), Francoise Heitsch gallery, Μόναχο, “Naturalist”, Ribot gallery, Μιλάνο (2015), “PREDEAL”, The Breeder, Αθήνα & “A Modern Hug”, Francoise Heitsch gallery, Μόναχο (2014), “Πολύ Κοντά Στην Πηγή Της Παραγωγής”, Loraini Alimantiri GazonRouge, Αθήνα (2011). Επιλεγμένες συμμετοχές της σε ομαδικές εκθέσεις: “A.O.-B.C. An Audiovisual Diary”, επιμέλεια Βίκυ Ζιώγα, Ηλέκτρα Καρατζά, Μαρία Αντέλα Κονόμι, Λυδία Μαρκάκη και Ηλιάνα Φωκιανάκη, State of Concept, Αθήνα, “I’ll open the door straight, dead straight into the fire” επιμέλεια συλλογικότητα What, How and for Whom / WHW, State of Concept, Αθήνα & Gallery Nova, Ζάγκρεμπ, “Landlord Colors: On Art, Economy, and Materiality” επιμέλεια Laura Mott, Cranbrook Art Museum, Μίσιγκαν,“Voyage around my Room”, επιμέλεια Κίκα Κυριακάκου, Κέντρο Τεχνών Δήμου Αθηναίων (2019), “Γεωμετρίες” επιμέλεια Locus Athens, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο της Αθήνας, “Η Υλικότητα του Ζωγραφικού Συμβάντος”, επιμέλεια Ντένης Ζαχαρόπουλος, Κέντρο Τεχνών Δήμου Αθηναίων (2018), “Reassembly”, επιμέλεια G Douglas Barrett & Πέτρος Τουλούδης , Tinos Quarry Platform (2017), “Ύπνος”, επιμέλεια Γιώργος Τζιρτζιλάκης & Θεόφιλος Τραμπούλης, Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, Αθήνα (2016), “Life Like”, Transmission, Γλασκόβη (2015), “Family Ghosts” Calling at Family Business επιμέλεια Νάντια Αργυροπούλου, Νέα Υόρκη (2013), “Μονόδρομος”, 3η Μπιενάλε της Αθήνας επιμέλεια Nicolas Bourriaud, Ξένια Καλπακτσόγλου, Poka-Yio (2011), “Heaven”, 2η Μπιενάλε της Αθήνας, επιμέλεια Χριστόφορος Μαρίνος (2009), “Point of Origin”, επιμέλεια Gary Pearson, Artspace Visual Arts Centre, Σίδνεϊ (2008), “Σε Ενεστώτα Χρόνο” επιμέλεια Τίνα Πανδή, Σωτήρης Σχιζάκης, Δάφνη Βιτάλη, Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Αθήνα (2007), Part time punks, επιμέλεια the Callas, Ίδρυμα ΔΕΣΤΕ (2007), 4ο Βραβείο ΔΕΣΤΕ, Ίδρυμα ΔΕΣΤΕ, Αθήνα (2005). Έχει συμμετάσχει σε residencies και εργαστήρια: “Island Hopping” (2019) & “Στα Λουτρά” (2016) του Sterna Residency Projects, Νίσυρος,“Experimental Education Protocol” του Άγγελου Πλέσσα, Σταθμός της Σχολής Καλών Τεχνών της Αθήνας στους Δελφούς (2017), “The violent No! of the sun burns the forehead of hills. Sand fleas arrive from salt lake and most of the theatres close.” συνδιοργάνωση των Fiorucci Art Trust και 14η Μπιενάλε της Κωνσταντινούπολης, Καστελόριζο (2015), Harold Arts, Οχάιο (2012), Palinesti, Σαν Βίτο Αλ Ταλιαμέντο (2009), Artspace Visual Arts Centre, Σίδνεϊ (2008), Scanning Istanbul, Κωνσταντινούπολη (2005), Triangle Artist in Residence Program in DUMBO, Μπρούκλιν, Royal School of Architecture, Κοπενχάγη (2004).

Ωρες λειτουργίας: Τετἀρτη 4 με 8, Σάββατο 12 με 4 και κατόπιν συνεννόησης

Οι δράσεις του Radio Athènes στηρίζονται από το Outset Contemporary Art Fund (Ελλάδος)